एकदिवसीय आंतरराष्ट्रीय (ODI) क्रिकेटचा इतिहास | History of One Day International (ODI) Cricket

एकदिवसीय आंतरराष्ट्रीय (ODI) क्रिकेटचा इतिहास थोडक्यात वाचा.

Written by : K. B.

Updated : जुलै 8, 2024 | 06:56 PM

उत्पत्ती आणि सुरुवातीचे दिवस:
20 व्या शतकाच्या उत्तरार्धात मर्यादित षटकांच्या क्रिकेटची संकल्पना उदयास आली. एकदिवसीय क्रिकेटची संकल्पना खेळाची लहान, अधिक प्रेक्षक-अनुकूल आवृत्ती तयार करण्याच्या इच्छेतून जन्माला आली. पहिला अधिकृत एकदिवसीय सामना 5 जानेवारी 1971 रोजी ऑस्ट्रेलिया आणि इंग्लंड यांच्यात मेलबर्न क्रिकेट मैदानावर झाला. या पाणलोट क्षणाने क्रिकेटमधील एका नवीन युगाची सुरुवात केली, जिथे सामने प्रति बाजू 50 षटकांपर्यंत मर्यादित होते. पावसामुळे कसोटी सामन्यावर परिणाम होत असल्याने अधिकाऱ्यांनी त्याऐवजी 40 षटकांचा एकच सामना खेळण्याचा निर्णय घेतला.

सुरुवातीला एकदिवसीय सामने लाल चेंडूने पांढऱ्या किटमध्ये खेळवले जायचे. तथापि, 1970 च्या दशकाच्या उत्तरार्धात जेव्हा केरी पॅकरच्या वर्ल्ड सिरीज क्रिकेटने रंगीत गणवेश, फ्लडलाइट सामने आणि टेलिव्हिजन प्रसारणासाठी एकाधिक कॅमेरा अँगल यांसारखी वैशिष्ट्ये सादर केली तेव्हा लक्षणीय बदल घडले. 60 ते 50 षटकांमधील संक्रमण हा एक मैलाचा दगड ठरला, ज्यामुळे ODI अधिक दर्शक-अनुकूल आणि जागतिक स्तरावर लोकप्रिय झाले.

फॉरमॅटला जसजसा वेग आला, तसतसे ऐतिहासिक टप्पे क्रिकेटच्या विद्येत जोडले गेले. 1975 मधील उद्घाटनाचा क्रिकेट विश्वचषक, इंग्लंडने आयोजित केला होता, हा एकदिवसीय इतिहासातील एक महत्त्वाचा क्षण आहे. जागतिक प्रेक्षकांना भुरळ घालणाऱ्या भविष्यातील आवृत्त्यांसाठी पाया घालत वेस्ट इंडीज विजयी झाला. 1975 मधील उद्घाटन क्रिकेट विश्वचषकाने फॉर्मेटचा दर्जा आणखी उंचावला. दर चार वर्षांनी होणारा क्रिकेट विश्वचषक हा एकदिवसीय क्रिकेटचा सर्वोच्च शिखर दाखवतो.

आयसीसी क्रिकेट विश्वचषकाचे विजेते :

वर्ष	विजेता टीम
१९७५	वेस्ट इंडिज
१९७९	वेस्ट इंडिज
१९८३	भारत
१९८७	ऑस्ट्रेलिया
१९९२	पाकिस्तान
१९९६	श्रीलंका
१९९९	ऑस्ट्रेलिया
२००३	ऑस्ट्रेलिया
२००७	ऑस्ट्रेलिया
२०११	भारत
२०१५	ऑस्ट्रेलिया
२०१९	इंग्लंड
२०२४	ऑस्ट्रेलिया

:

रणनीती आणि तंत्राची उत्क्रांती:
एकदिवसीय क्रिकेटमध्ये रणनीती आणि तंत्र या दोन्ही बाबतीत महत्त्वपूर्ण उत्क्रांती झाली आहे. पॉवर हिटिंग, क्षेत्ररक्षण प्रतिबंध, आणि पांढरे क्रिकेट बॉल सादर करणे यासारख्या नवकल्पनांनी खेळाची गती बदलली आहे. गोलंदाज आणि फलंदाजांनी या वेगवान फॉर्मेटमध्ये उत्कृष्ट कामगिरी करण्यासाठी त्यांची कौशल्ये स्वीकारली आहेत, प्रत्येक उत्तीर्ण युगासह नवीन मानदंड स्थापित केले आहेत.

जागतिक विस्तार आणि सांस्कृतिक प्रभाव:
एकदिवसीय क्रिकेटची लोकप्रियता सीमांच्या पलीकडे आहे. विश्वचषकाच्या जागतिक आवाहनाने खेळाचा प्रसार आणि विविध क्रिकेट राष्ट्रांमध्ये एकता आणि उत्कटतेची भावना वाढविण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली आहे.

एकदिवसीय क्रिकेटचे भविष्य:
हा खेळ आधुनिक गरजांशी जुळवून घेत असताना, एकदिवसीय क्रिकेट हा आंतरराष्ट्रीय क्रिकेट कॅलेंडरचा एक आधारस्तंभ राहिला आहे, जो रोमांचकारी चकमकी आणि येणाऱ्या पिढ्यांसाठी चिरस्थायी वारसा आहे. ODI क्रिकेटने जगभरातील लाखो चाहत्यांच्या हृदयात स्थान कोरले आहे.